دنیاى امروز دنیاى تشکیلات است

ضرورت تجدید نظر در شیوه ‏هاى تبلیغ

کتاب "نای و نی " از مجموعه " در قلمرو اندیشه امام موسی صدر " ، صفحه 279 تا 300 ، ترجمه شادروان علی حجتی کرمانی

نوشته زیر متن کامل سخنرانى امام موسى صدر است که در تاریخ 7مهر 1344در مؤسسه دارالتبلیغ اسلامى قم در حضور بزرگانى چون آیات عظام سید کاظم شریعتمدارى، شیخ مرتضى حائرى، سید محمدباقر سلطانى طباطبایى، استاد شهید مرتضى مطهرى، و جمع کثیرى از علما و فضلاى آن روز حوزه علمیه ایراد شده است.در این سخنرانی سید موسی صدر در جمع عالمان دینی، پس از ذکر ضرورت وجود تشکیلات دینی و تغییر در شیوه تبلیغ، به تشکیلات مسیحیان و سیدها و به طور کلی، ادیان دیگر اشاره شده است. تشریح وضع تبلیغ شیعیان ضرورت بازنگری در شیوه های تبلیغ شیعی را بهتر باز می نمایاند.

ابعاد اجتماعی اسلام 3

 

اسلام و تحول

مطلبِ آخرْ پاسخ این سؤال است: «تو مى‏ گویى اسلام مى‏ خواهد از فرد صیانت کند، لذا به جامعه اهتمام مى ‏ورزد و راه هاى گسترده‏ اى براى تشکیل جوامع ترسیم مى‏ کند. چگونه مى ‏توان مشکل تحول و پیشرفت را حل نمود؟» یا «همان طور که مى‏دانیم، جامعه به میزان پیشرفتِ بشریت و اعتلاى سطح فرهنگِ آن توسعه مى‏ یابد. از آنجا که تعالیم دینى ثابت است، چگونه دین مى‏ تواند با تحول و توسعه جوامع هماهنگ باشد؟»

براى پاسخگویى به این سؤال لازم است قبلاً سؤال دیگرى مطرح کنیم: پیشرفت چیست؟ آیا پیشرفت از آفریدن چیزى جدید در دنیا به وجود مى ‏آید؟ یا با نابود شدن چیزى که وجود دارد ایجاد مى ‏شود؟ چنین نیست. نه چیزى پدید مى ‏آید و نه چیزى ناپدید مى ‏گردد. تحول عبارت است از کنش و واکنش بین انسان و جهان. بشر همواره در حال تجربه است. او مطالعه و تفکر مى‏ کند و چیز جدیدى کشف مى‏ کند. وقتى چیزى کشف کرد آن را به کار مى ‏گیرد، در نتیجه زندگى و جامعه خویش را متحول مى‏ کند. برق و قوانین آن را مى ‏شناسد و با تسخیر آن موجب ترقى جامعه خویش مى ‏شود. پس تحول و توسعه عبارت است از کنش و واکنش نوبه ‏نو یا تفاعل مستمر بین انسان و جهان. چیز جدیدى پدید نمى‏ آید. آنچه پدید مى ‏آید فقط کنش و واکنش جدید و قرائت و برداشت جدید از هستى و تعمق نو در کتاب آفرینش است. این است معناى پیشرفت و توسعه.

ابعاد اجتماعی اسلام 2

 

اصالت جامعه

بنابراین، در مورد سه نکته بحث مى ‏کنیم: این حس و گرایش در بشر وجود دارد. امّا اسلام چگونه این احساس را عمق مى‏ بخشد و چگونه آن را تقدیس مى‏ کند و چگونه به آن استقرار و ثبات مى ‏بخشد؟

ابعاد اجتماعى اسلام 1

                               

قبل از شروع سخنرانى لازم است سپاس خود را به مؤسسه دانشجویان مسلمان در داکار تقدیم کنم که، با خلوص نیّت، امکان این دیدار را براى ما فراهم آورد، همچنین از این دانشگاه محترم که تسهیلات لازم را براى برگزارى جلسه مهیا نمودند. از دولت سنگال هم تشکر مى‏ کنم که در این ایام شرایط و امکاناتى فراهم کرده است تا بتوانیم در مدت اقامتمان با برادران هموطن خود (لبنانیها) و برادران سنگالى ملاقات کنیم و به گفتگوهاى فرهنگى بپردازیم. امشب، در حقیقت، حسن ختام این دیدارها است.

امّا موضوع بحث ما در این دیدار: ابتدا باید به این پرسش پاسخ داد که« چرا اسلام به مسائل اجتماعى اهتمام ویژه دارد و خود را درگیر امور اجتماعى مى ‏کند؟»